၇ ကြိမ်မြောက် တရုတ်-ရုရှား-မွန်ဂိုလီးယား သုံးနိုင်ငံအကြီးအကဲများ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲအား ရှီကျင့်ဖိန် ကြီးမှူးကျင်းပ

ပေကျင်း၊ စက်တင်ဘာ ၂ ရက် (ဆင်ဟွာ)
တရုတ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရှီကျင့်ဖိန်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံ သမ္မတ ပူတင်၊ မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ သမ္မတ Ukhnaa Khurelsukh တို့သည် ၇ ကြိမ်မြောက် တရုတ်-ရုရှား-မွန်ဂိုလီးယား သုံးနိုင်ငံအကြီးအကဲများ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲအား စက်တင်ဘာ ၂ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင် ပေကျင်းမြို့ ပြည်သူ့ခန်းမဆောင်၌ ကျင်းပခဲ့သည်။

ထိုဆွေးနွေးပွဲတွင် ရှီကျင့်ဖိန်က လတ်တလောနှစ်ပိုင်းအတွင်း တရုတ်-ရုရှား-တရုတ် သုံးဘက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည် တည်ငြိမ်စွာ တိုးတက်လာခဲ့ပြီး လက်တွေ့ကျကျရလဒ်များ ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ သုံးဘက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကာလလတ် လမ်းပြမြေပုံအား အဆင်ပြေချောမွေ့စွာ ဖော်ဆောင်ခဲ့ရာ သုံးနိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်ရေးပမာဏသည် ဆက်တိုက် တိုးတက်လာကြောင်း၊ ကုန်သွယ်စီးပွားရေး၊ သိပ္ပံနည်းပညာ၊ ဂေဟစနစ် ကာကွယ်ထိန်းသိမ်းမှု၊ လူမှုယဉ်ကျေးမှု ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ အဆက်မပြတ် နက်ရှိုင်းလာကြောင်း ထောက်ပြ ပြောကြားခဲ့သည်။
တောတောင်ရေမြေချင်းဆက်စပ်၍ အေးအတူပူအမျှဖြစ်သည့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးသော အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် ရုရှား၊ မွန်ဂိုလီးယားတို့နှင့်အတူ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မူလရည်ရွယ်ချက်ကို ခိုင်မြဲစွာ စောင့်ထိန်း၍ ပြင်ပအနှောင့်အယှက်များကို ဖယ်ရှားကာ သုံးဘက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အရည်အသွေးမြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အတူလက်တွဲ တွန်းအားပေးသွားလိုကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
ရှီကျင့်ဖိန်က တရုတ်-ရုရှား-မွန်ဂိုလီးယား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအား တွန်းအားပေးဖော်ဆောင်ရန်အတွက် အကြံပြုချက် ၃ ရပ် အဆိုပြုခဲ့သည်။

ပထမအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးအရ အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုကို ခိုင်မြဲအောင် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတကာ အခြေအနေ ပြောင်းလဲရှုပ်ထွေးလေ တရုတ်-ရုရှား-မွန်ဂိုလီးယား သုံးနိုင်ငံက စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ညှိနှိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပိုမိုမြှင့်တင်ရမည်လေ ဖြစ်သည်။ အပြန်အလှန် ထောက်ခံအားပေးမှုကို တိုးမြှင့်ကာ အပြန်အလှန်၏ အဓိကအကျိုးစီးပွားနှင့် အရေးကြီးဂရုပြုမှုများကို လေးစား၍ ကိုယ်စီ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ခရီးလမ်းတွင် ခိုင်မြဲသော မဟာဗျူဟာမြောက် အားထားရာ ဖြစ်လာရမည်ဖြစ်သည်။

ဒုတိယအနေဖြင့် အပြန်အလှန် အကျိုးဖြစ်ထွန်းသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို နက်ရှိုင်းစွာ လုပ်ဆောင်ရမည်။ “အခြေခံအဆောက်အဦပိုင်းဆိုင်ရာ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှု (hard connectivity)” ကို အရေးကြီးဦးတည်ချက်အဖြစ်ထားရှိကာ သုံးနိုင်ငံ၏ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် အခြေခံအဆောက်အဦနှင့် စွမ်းအင်စီမံကိန်းများ ချိတ်ဆက်မှုကို တက်ကြွစွာ တွန်းအားပေးဖော်ဆောင်၍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အနှစ်သာရ ပြည့်ဝလာအောင် ဖြည့်တင်းရမည်။ “မူဝါဒ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း၊ စံချိန်စံညွှန်းဆိုင်ရာ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှု (soft connectivity)” အား အရေးကြီး ကျောထောက်နောက်ခံပြုမှုအဖြစ် ထားရှိကာ မဟာဗျူဟာမြောက်ချိတ်ဆက်မှုကို မြှင့်တင်ပြီး မိမိနိုင်ငံငွေကြေးဖြင့် စာရင်းရှင်းတမ်းပြုလုပ်မှု ပမာဏကို တိုးချဲ့ရမည်ဖြစ်သည်။ “စိတ်နှလုံးချင်း အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှု” အား အရေးကြီးအခြေခံအဖြစ် ထားရှိကာ သုံးနိုင်ငံ၏ ကပ်လျက်တည်ရှိသောပြည်နယ်များ နီးကပ်စွာသွားလာဆက်ဆံ၍ ခရီးသွားလာမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် ကာကွယ်ခြင်းဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအား မြှင့်တင်ရမည်ဖြစ်သည်။

တတိယအနေဖြင့် ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဖွဲ့ (SCO) မူဘောင်အတွင်း၌ ညှိနှိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအား နီးကပ်စွာ လုပ်ဆောင်ရမည် ဖြစ်သည်။ SCO သည် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများ လုံခြုံ‌ရေး အတူကာကွယ်ခြင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အတူဖော်ဆောင်ခြင်း၏ အဓိကပလက်ဖောင်းဖြစ်သည်။ ထျန်းကျင်းထိပ်သီးအစည်းအဝေး ကာလအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံက တွန်းအားပေးထူထောင်ခဲ့သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုပလက်ဖောင်းနှင့် စင်တာ အသီးသီးအား ကောင်းမွန်စွာ အသုံးပြု၍ ပိုမိုကျယ်ပြန့်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေအား တိုးချဲ့ရမည်ဖြစ်သည်။

ပူတင်က ရုရှား-တရုတ်-မွန်ဂိုလီးယားသည် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးသော အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်ပြီး ကာလကြာရှည်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစဉ်အလာများရှိကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးအရ အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုအား မြှင့်တင်ခြင်းသည် အလွန်အရေးကြီး၍ သုံးဘက်ဆက်ဆံရေး အခြေခံအား ခိုင်မြဲစေရန် အကျိုးပြုကြောင်း၊ ရုရှားအနေဖြင့် တရုတ်၊ မွန်ဂိုလီးယားနှင့်အတူ တန်းတူညီမျှ၍ အပြန်အလှန် အကျိုးဖြစ်ထွန်းသော၊ အနာဂတ်ကို မျက်နှာမူသော မဟာဗျူဟာမြောက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ဆောင်ရွက်၍ သုံးဘက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် နှစ်ဖက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့ အပြန်အလှန်ဖြည့်စွက်ပြီး အပြန်အလှန် မြှင့်တင်စေလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သုံးဘက်အနေဖြင့် မဟာဗျူဟာမြောက်ချိတ်ဆက်မှုကို နီးကပ်စွာဖော်ဆောင်၍ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှုကို မြှင့်တင်ကာ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပမာဏ တိုးချဲ့ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ စွမ်းအင်၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး၊ ခရီးသွားလာရေး စသည့်ကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် ဖလှယ်မှုကို နက်ရှိုင်းစွာ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကိုယ်စီ၏စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အားဖြည့်ပေး၍ ဒေသတွင်းစီးပွားရေးပေါင်းစပ်မှုကို မြှင့်တင်ကာ ပြည်သူများစိတ်နှလုံးချင်း ဆက်နွှယ်မှုကို တိုးမြှင့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

Ukhnaa Khurelsukh က တရုတ်နှင့် ရုရှားသည် မွန်ဂိုလီးယားနိုင်ငံ၏ အရေးကြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်ကြောင်း၊ မွန်ဂိုလီးယားအနေဖြင့် နှစ်ဖက်ဆက်ဆံရေး ရင်းနှီးလာစေရန်၊ သုံးဘက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးချဲ့ရန်၊ တရုတ်-မွန်ဂိုလီးယား-ရုရှား စီးပွားရေးစင်္ကြံ တည်ဆောက်မှုကို တွန်းအားပေးဖော်ဆောင်ရန်၊ ပြည်သူအချင်းချင်း ကူးလူးဖလှယ်မှု မြှင့်တင်ရန်၊ သုံးနိုင်ငံပြည်သူများကို အကျိုးပြုရန်၊ ဒေသတွင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် စည်ပင်ဝပြောမှုကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ်သည် တရုတ်ပြည်သူများ ဖက်ဆစ်ဂျပန် ခုခံတော်လှန်ရေးစစ်ပွဲနှင့် ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု၏ မဟာမျိုးချစ်စစ်အောင်ပွဲ နှစ် ၈၀ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်ဖြစ်ကြောင်း၊ မွန်ဂိုလီးယား-တရုတ်-ရုရှား သုံးနိုင်ငံပြည်သူများသည် အဆိုပါသမိုင်းဝင်အခိုက်အတန့်အား အတူတကွ အထိမ်းအမှတ်ဂုဏ်ပြု၍ မှန်ကန်သော ဒုတိယကမ္ဘာစစ်သမိုင်းအမြင်အား မြှင့်တင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
အထက်ပါတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲသို့ ချိုက်ချီ၊ ဝမ်ရိတို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ (Xinhua)

———————-
(Chinese Version)
习近平主持中俄蒙元首第七次会晤
新华社北京9月2日电（记者孙奕、马卓言）9月2日上午，国家主席习近平同俄罗斯总统普京、蒙古国总统呼日勒苏赫在北京人民大会堂举行中俄蒙三国元首第七次会晤。
习近平指出，近年来，中俄蒙三方合作稳步发展，取得实实在在的成果。三方合作中期路线图顺利实施，三国贸易额节节攀升，经贸、科技、生态保护、人文合作不断深化。作为山水相连、休戚与共的友好邻邦，中方愿同俄方、蒙方一道，坚守合作初心，排除外部干扰，携手推动三方合作高质量发展。
习近平就推进中俄蒙合作提出3点建议。
一是夯实政治互信。越是国际形势变乱交织，中俄蒙三方越要加强团结协作，加大相互支持，尊重彼此核心利益和重大关切，成为各自发展振兴道路上的坚实战略依托。
二是深化互利合作。把“硬联通”作为重要方向，积极推动联通三国的跨境基础设施和能源项目，丰富合作内涵；把“软联通”作为重要支撑，加强发展战略对接，扩大本币结算规模；把“心联通”作为重要基础，密切三国毗邻省州往来，加强旅游和文化遗产保护合作。
三是密切在上海合作组织框架内协作。上海合作组织是地区国家共护安全、共谋发展的主要平台。要用好天津峰会期间中方推动成立的各种合作平台和中心，拓展更广阔合作空间。
普京表示，俄中蒙是友好邻邦，有着悠久合作传统。增进政治互信很重要，有利于夯实三方关系基础。俄方愿同中、蒙开展平等互利、面向未来的战略合作，使三方合作同双边合作相互补充、相互促进。三方要密切发展战略对接，加强互联互通，扩大贸易和投资规模，深化金融、能源、数字经济、教育、环保、旅游等领域合作交流，助力各自经济发展，促进区域经济融合，增进民心相通。
呼日勒苏赫表示，中俄是蒙古国的重要邻国，蒙方致力于密切双边关系，拓展三方合作，推进中蒙俄经济走廊建设，增进人文交流，造福三国人民，促进地区发展繁荣。今年是中国人民抗日战争和苏联伟大卫国战争胜利80周年，蒙中俄三国人民要共同庆祝和纪念这一历史时刻，弘扬正确二战史观。
蔡奇、王毅参加会晤。（完）
图说：9月2日上午，国家主席习近平同俄罗斯总统普京、蒙古国总统呼日勒苏赫在北京人民大会堂举行中俄蒙三国元首第七次会晤。 新华社记者 丁海涛 摄