ဧကရာဇ်ဘုရင် ချင်ရှီဟွမ် မြေရုပ်တုစစ်သည်များထက် ၉ နှစ်စော၍ တွေ့ရှိရသော အနောက်ဟန်ခေတ် ရောင်စုံ မြေရုပ်တုစစ်သည်များ

ရှီးအန်း၊ ဧပြီ ၂၀ ရက်(ဆင်ဟွာ)

တရုတ်နိုင်ငံ ရှီးအန်းမြို့နှင့်မဝေးသည့် ရှန်းယန်မြို့တွင် ဧကရာဇ်ဘုရင် ချင်ရှီဟွမ် မြေရုပ်တုစစ်သည်များထက် ၉ နှစ်စော၍ မြေစစ်သည်ရုပ်တုများ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ယခုအခါ ယင်းစစ်သည်ရုပ်တုများကို ရှန်းယန် ပြတိုက်တွင် ပြသထားပြီး အနောက်ဟန်ခေတ် ရောင်စုံမြေရုပ်တုစစ်သည် “မြင်း၊စစ်သည် သုံးထောင်” ဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ်များနေ့ ရောက်ရှိသည့်နေ့တွင် ရှန်းယန်ပြတိုက်သို့ ဝင်ရောက်လေ့လာကြည့်ရှုခဲ့သည်။ ပြတိုက်အတွင်း အနောက်ဟန်ခေတ်ကာလများက ရဲမာန်ဝင့်ကြွားနေသော စစ်သည်တပ်ဖွဲ့ကို ခြေလျင်တပ်နှင့်မြင်းတပ်ဟူ၍ ခွဲခြားထားသည်ကို တွေ့ရမည် ဖြစ်သည်။ မြင်းစစ်သည် မြေရုပ်တုငယ်များက လေးနှင့်ဒူးလေးများကိုင်ဆောင်ကာ မြှားအိမ်ကို ကျောပိုးထားပြီး မြင်းစစ်သည် မြေရုပ်တုကြီးများက သံချပ်ကာအင်္ကျီဝတ်ကာ လက်တွင် အဲမောင်းကဲ့သို့သော လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသည်။ ၎င်းတို့စီးနင်းသည့် စစ်မြင်းများက မျက်လုံးပြူးကာ နားရွက်ထောင်နေပြီး နှာခေါင်းနှင့်ပါးစပ် အနည်းငယ်ဟထားသည့်အသွင်ဖြင့် ရှေ့တန်းတပ်လှန့် ပြင်ဆင်ထားသည့်ဟန် ထုလုပ်ထားသည်။

အနောက်ဟန်ခေတ် မြေရုပ်တု စစ်သည်များသည် ချင်စစ်သည်ရုပ်တုများနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် တိုက်ရိုက်ကွာခြားမှုရှိသည်က ၎င်းတို့သည် လူအစစ်အရပ်အမောင်း၏ သုံးပုံတစ်ပုံသာ ရှိပြီး ပျမ်းမျှအရပ်အမြင့် ၅၀ စင်တီမီတာခန့်ရှိရာ ချင်စစ်သည်ရုပ်တုများထက် များစွာ သေးငယ်နေသည်။

ရှန်းယန်ပြတိုက် သုတေသီ ဝူရှောင်ရွှန်က “သူတို့ကို တွေ့ရှိတဲ့အချိန်ဟာ ချင်ရှီဟွမ် မြေရုပ်တု စစ်သည်များကို တွေ့ရှိတဲ့အချိန်ထက် ၉ နှစ် တိတိ စောပါတယ်”ဟု ဆိုသည်။

၁၉၆၅ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၄ ရက်တွင် ရှန်းယန်မြို့ အရှေ့ဆင်ခြေဖုံးရှိ ဟန့်ကောင်းကျူ လျိုပေါင်း သင်္ချိုင်းဂူ ဝန်းကျင်ရှိ ယန်ကျားဝန်း ကျေးရွာလေးတွင် မြေညှိနေသည့် ကျေးရွာသားများက ဤ ရောင်စုံ မြေထည်စစ်သည်များကို တွေ့ရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်း ရှေးဟောင်းသုတေသီများက ယင်းနေရာတွင် အတူမြှုပ်နှံထားသော သင်္ချိုင်းတွင်း ၁၀ တွင်း၊ အုတ်တွင်း ၁ တွင်း၌ စစ်သည်ရုပ်တု ၁၉၆၅ ခု၊ မြင်းစစ်သည် ၅၈၃ ခု၊ ဒိုင်းပုံသဏ္ဍာန်အရာဝတ္တု ၁၀၀၀ နီးပါး တွေ့ရှိရခြင်းကြောင့် “မြင်း၊စစ်သည် သုံးထောင်”ဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းမှာ တရုတ်နိုင်ငံ၌ ပထမဆုံး ပမာဏအများအပြား တူးဖော်ရရှိသော ရောင်စုံ မြေရုပ်တု စစ်သည်များဖြစ်ပြီး ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်များတွင် တရုတ် ရှေးဟောင်းသုတေသနနယ်ပယ်၌ ကြီးမားသည့် တွေ့ရှိမှု ဖြစ်သည်။

ကွပ်ကဲရေးစစ်သည်၊ မှတ်တမ်းစစ်သည်၊ အလံကိုင် စစ်သည်၊ လေးမြှားစစ်သည် စသဖြင့် အရေအတွက် များပြားလှစွာသော မြင်းတပ်၊ခြေလျင်တပ်စစ်သည် ရုပ်တုများအပြင် ဤနောက်ဟန်ခေတ် ရောင်စုံ မြင်းစစ်သည်ရုပ်တုများတွင် ထူးခြားဆန်းပြားသည့် အသွင်သဏ္ဍာန်အမျိုးမျိုးရှိကြသည်။

“ပြခန်းအတွင်း အရပ်အမောင်းအမြင့်ဆုံး ကွပ်ကဲရေးစစ်သည်ရုပ်တုက စစ်သားနှစ်ထောင်ကျော်ကို အုပ်ချုပ်တဲ့ စစ်သူကြီး ဖြစ်ပုံရတယ်”ဟု ဝူရှောင်ရွှန်က ဆိုသည်။ “ဒီရုပ်တုက အရပ် ၅၆ စင်တီမီတာ၊ အကျယ် ၃၀ စင်တီမီတာ ရှိပြီး စစ်သရဖူဆောင်းထားကာ အနီရောင်၊အစိမ်းရောင် ရောင်စုံ စစ်ဝတ်ရုံကို ဝတ်ဆင်ထားတယ်၊ ညာဘက်လက်က နဖူးလောက်အမြင့်မှာ ညွှန်ကြားတဲ့သဏ္ဍာန် လက်ညှိုးညွှန်နေတာက အသက်ဝင်လှပါတယ်၊ ဒါက အင်မတန် အဖိုးထိုက်တဲ့ နိုင်ငံရဲ့ပထမဆင့်ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်ပစ္စည်းဖြစ်ပါတယ် ”ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဤဟန်ခေတ် မြေရုပ်တုစစ်သည်များကို အဓိကအားဖြင့် မြေစေးကိုင်၊ ပုံသွင်း၊ ဖိုသွင်း မီးမြိုက်၊ အရောင်တင်ခြင်းဟူသော လုပ်ငန်းစဉ် ၄ ဆင့်ဖြင့် ပြုလုပ်ထားကြောင်း၊ မီးမြိုက်သည့်အပူချိန်က ၉၀၀ စင်တီဂရိတ်ခန့်ရှိရာ ဖိုအတွင်းမှ ထုတ်လာပြီးမှ အရောင်တင်ကြကြောင်း ရှေးဟောင်းသုတေသီများက လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။
“စစ်သည်ရုပ်တုတွေရဲ့ မျက်ခုံး၊ မျက်လုံး၊ မုတ်ဆိတ်မွှေး၊ အင်္ကျီ၊ သံချပ်ကာနှင့် စစ်မြင်းကိုယ်ပေါ်မှာ အရေးအကြောင်းများက မြေထည်လက်သမားများ စုတ်တံ၊အရောင်နှင့် ရေးဆွဲထားခြင်း ဖြစ်တယ်။ အရောင်တွေက အမည်း၊ အနီ၊ ခရမ်း၊ အဖြူ စသဖြင့်ပေါ့ ….အလွန်တရာ လက်ရာမြောက်အသက်ဝင်တာကို တွေ့ရမှာပါ”ဟု ဝူရှောင်ရွှမ်က ဆိုသည်။

ချင်ခေတ် မြေရုပ်တုစစ်သည်များနှင့်မတူညီသည်မှာ ဤရုပ်တုများ၏ ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံမှာ အနောက်ဟန်ခေတ်ဆန်းပိုင်း၌ ရေပန်းစားသော ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံ ဖြစ်သည်။

“မြေရုပ်တု စစ်သည်တွေဝတ်ဆင်ထားတာက ချူအဝတ်အစားတွေရဲ့နမူနာပုံပါပဲ ၊ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ဟူဝတ်စုံနှင့်ချင်ခေတ်ဝတ်စုံတွေကို ပုံစံကိုလည်း ထည့်သွင်းထားတာကြောင့် ဖက်ရှင်အသစ်ဖြစ်တယ်”ဟု ဝူရှောင်ရွှမ်က ပြောသည်။ “သံချပ်ကာအင်္ကျီတွေကို အမျိုးအစားခွဲမယ်ဆိုရင် အရှည်နဲ့အတိုဆိုပြီး နှစ်မျိုးရှိတယ်၊ မြင်စစ်သည်ရုပ်တုတွေရဲ့ ဒူးခေါင်းမှာ ကျားသစ်ကွက်ပုံဒူးအကာပါတယ်၊ ဖိနပ်ကတော့ ဝရဂျိ၊ ထိပ်ကော့ဖိနပ်၊ ထိပ်ဝိုင်းဖိနပ်၊ လည်ရှည်ဖိနပ်စသဖြင့် လေးမျိုး ရှိပါတယ်”ဟု ၎င်းက မိတ်ဆက်ပြောပြသည်။

အရွယ်အစား၊ အဝတ်အစား ထူးခြားမှုများက ချင်ခေတ် မြေရုပ်တုစစ်သည်များ သိသိသာသာနှင့်မတူသည့်အပြင် အနောက်ဟန်ခေတ် စစ်သည်ရုပ်တုများ၏ မျက်နှာပုံစံကွာခြားမှုသည်လည်း ထင်ရှားသည်။ ချင်ရှီဟွမ် စစ်သည်ရုပ်တုများက လူရုပ်တစ်ထောင်လျှင် မျက်နှာအသွင်အပြင်အမျိုးပေါင်း တစ်ထောင် ရှိကြသော်လည်း ရုပ်တုများ၏မျက်နှာပုံစံအများစုမှာ ကွမ်းကျုံးဒေသက လူပုံသဏ္ဍာန်ဖြစ်ကြသည်။ သို့သော် အနောက်ဟန် မြေရုပ်တုစစ်သည်များက ပုံစံသုံးမျိုးခွဲခြားထားရာ မျက်နှာလေးထောင့်၊ မျက်စေ့ခပ်ရှည်ရှည်း၊ပါးစပ်ကြီးသည့် ရုပ်တုပုံစံများက ဆန်ရှီး ကွမ်းကျုံးလူ ဟူ၍လည်းကောင်း၊ မျက်နှာပိန်ပိန်သွယ်သွယ်၊ မျက်ရိုးမောက်မောက်နှင့်က လုံရှီး၊ထျန်းဆွေလူ ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ပါးရိုးမြင့်မြင့် ၊မျက်စိသေးသေးဝိုင်းဝိုင်းနှင့်က ပါးရှုလူဟူ၍လည်းကောင်း ခွဲခြားထားဟန်တူသည်။ ဤအသွင်မတူသည် ပုံစံ ၃ မျိုးက ဟန်ခေတ်ဆန်းပိုင်း စစ်သည်အစချီရာနှင့်၎င်းတို့ မျိုးနွယ်ဝင်များ၏ သက်သေအထောက်အထားပင်ဖြစ်သည်။

“ဒီ စစ်သည်ရုပ်တုများကို မြေမြှုပ်သင်္ချိုင်းတွင်း မြောက်ဘက်ရှိ ထုထည်ကြီးမား လှသော ဟန်ခေတ် ဂူဗိမာန်နှစ်ခု၊ ချန်လျင်ဂူသင်္ချိုင်းရှိ ကျိုးစစ်ပေးတွင် ရှေးဟောင်းသုတေသီများက နှစ်ပေါင်းများစွာ တူးဖော်သက်သေပြုတွေ့ရှိခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရုပ်တုစစ်သည်တွေက အရှင်သခင်နှင့်တူ မြှုပ်နှံထားခြင်းဖြစ်ရာ ကျိုးပေါ် သို့မဟုတ် ကျိုးရာဖူး ဇနီးမောင်ဖြစ်နိုင်တယ်။”ဟု ဝူရှောင်ရွှမ်က ပြောသည်။
“ထိုသို့တွေ့ရှိပြီး ရာစုနှစ်ဝက်ကျော်ကြာကာလမှာ ဒီအနောက်ဟန်ခေတ် မြေရုပ်တု စစ်သည်တွေက ဟန်ခေတ် ဈာပန စနစ်၊ ဝတ်စားဆင်ယင်ပုံစနစ်၊ ပန်းပုလက်ရာအနုပညာစသည့်ကဏ္ဍများကို သုတေသနပြုရာ၌ အရေးကြီးဆုံး လက်တွေ့မျက်မြင် အချက်အလက်တွေဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီရုပ်တုစစ်သည်တွေကလည်း နိုင်ငံနှင့်ဒေသပေါင်းဒါဇင်ကျော်ကို သွားရောက်ပြသခဲ့ရာ ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ရေးအဓိကသံတမန်တွေ ဖြစ်လာတယ်။”ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ (Xinhua)

#China, #HanDynasty, #TerracottaArmy, #Monuments，#xinhua, #xinhuamyanmar, #တရုတ်, #ဟန်ခေတ်, #မြေရုပ်တုစစ်သည်, #ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်, #ဆင်ဟွာ
———————–
(Chinese Version)
这里的西汉彩绘兵马俑，比秦始皇兵马俑发现还要早9年！
2022-04-18 15:44:55
新华社西安4月18日电（记者孙正好）在距离西安不远的咸阳市，有一批比秦始皇兵马俑发现还早9年的兵马俑，这就是如今陈列在咸阳博物院、号称“三千人马”的西汉彩绘兵马俑。
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄
国际古迹遗址日来临之际，记者走进咸阳博物院。在展柜中，这些西汉年间的威武之师，分为步兵军阵和骑兵方阵，小骑马俑手执弓弩，背负箭囊；大骑马俑身着铠甲，手执战戟。他们身下的战马怒目圆瞪，双耳直竖，鼻子和嘴巴微微张开，呈现出蓄势待发的“一级战备”状态。
“西汉彩绘兵马俑相比于秦兵马俑，最直观的不同是他们只有真人的三分之一高，平均身高约50厘米，个头比秦兵马俑小很多。”咸阳博物院研究人员吴晓璇介绍说，“另外他们的发现时间，也比秦兵马俑早了整整9年。”
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄
1965年8月24日，在咸阳市东郊汉高祖刘邦长陵范围内的杨家湾村，村民在平整土地时发现了这批彩绘陶俑，后考古调查人员在此地10个陪葬坑、1个砖坑中清理出士兵俑1965件、骑马俑583件、盾牌模型近千件，号称“三千人马”。这是中国首次出土大批量彩绘兵马俑，成为20世纪60年代震动我国考古界的重大发现。
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄
指挥俑、薄书俑、执旗俑、立射俑……除了数量较多的骑兵俑和步兵俑之外，这批西汉彩绘兵马俑还有诸多形姿特殊的士兵俑，表明汉代军队中设置有仪仗、书记、指挥等不同职务。“展柜中这件体量最高的指挥俑应该就是统领二千人以上的将军。”吴晓璇介绍说，“这件指挥俑高56厘米，宽30厘米，头戴武冠，身着红绿彩色战袍，右手上举至前额，伸出大拇指和食指做指挥状，形态生动，是非常珍贵的国家一级文物。”
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄
考古学家发现，这批汉代兵马俑主要经练泥、模塑、窖烧、彩绘四道工序制作而成，窖烧温度大概在900摄氏度，出窑后进行彩绘。“兵俑的眉毛、眼球、胡须、外衣、铠甲及战马身上的花纹等，都是靠陶工用笔和颜料画出来的，彩绘颜色有黑、红、紫、白等，非常生动传神。”吴晓璇说。
不同于秦兵马俑，这批彩绘兵马俑的穿着也透露出西汉初年服装界的新潮流。
“兵马俑身上的彩绘服饰以楚服为模板，同时吸收胡服和秦代服饰的因素，形成新的风尚。”吴晓璇说，“服饰按甲衣分类，有长甲和短甲两种；骑兵俑的膝部均有豹斑纹护膝；鞋饰有芒鞋、勾履、浅帮圆口鞋、高腰华靴等四种。
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄
除了在形体大小和服饰特点方面与秦兵马俑有明显不同外，西汉彩绘兵马俑在面部差异上也较为明显。秦兵马俑虽千人千面，但兵俑脸部多是关中人特征，但西汉兵马俑却塑造成三种不同的体质形态：脸型方正、长目嘴阔的兵俑形似陕西关中人；脸形瘦削、眉骨突出的形似陇西、天水人；高颧骨、眼小而圆的则形似巴蜀人。三种不同的体质形态印证了汉初兵源地域及族属。
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄
“这批兵马俑从葬坑以北有两座高大汉代墓冢，地处长陵陪葬墓区的周氏陂内，考古学家多年发掘考证，推测这批兵马俑所陪葬的主人，很可能就是周勃或周亚夫夫妇。”吴晓璇说，“发现半个多世纪以来，这批西汉兵马俑是研究汉代埋葬制度、服饰制度、雕塑艺术等方面极其重要的实物资料，它们还远赴十几个国家和地区展出，成为文化交流的重要使者。”
西汉彩绘兵马俑。新华社记者孙正好 摄