China
တရုတ်နှင့် အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအတွက် မဏ္ဍိုင် ၅ ခု အတူတကွတည်ဆောက်ရန် သမ္မတ ရှီ တိုက်တွန်း
ဆန်ဖရန်စစ္စကို၊ နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက် (ဆင်ဟွာ)
တရုတ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရှီကျင့်ဖိန်က တရုတ်နှင့် အမေရိကန်အနေဖြင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအတွက် ရူပါရုံသစ်ကို လက်ခံရန်နှင့် မဏ္ဍိုင် ၅ ခု အတူတကွတည်ဆောက်ရန် နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်က တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် မှန်ကန်သောသဘောထားကို ပူးတွဲဖော်ထုတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှီက အမေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နှင့် ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် ဖီလိုလီစံအိမ်၌ တွေ့ဆုံစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် တည်ငြိမ် ခိုင်မာ၍ ရေရှည်တည်တံ့သော ဆက်ဆံရေး ထားရှိရန် အစဉ်အမြဲ ကတိပြုထားကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံတွင် စောင့်ထိန်းရမည့် အကျိုးစီးပွားများ၊ ထိန်းသိမ်းရမည့် စည်းမျဉ်းများ၊ မဖြတ်ကျော်ရမည့် မျဉ်းနီများ ရှိကြောင်း၊ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး လေးစား၍ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်သည့် မိတ်ဖက်များ ဖြစ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှီက ဆိုသည်။
ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် သဘောတူညီမှုများကို ထိရောက်စွာ စီမံကိုင်တွယ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှီက ဖြည့်စွက်ပြောခဲ့သည်။ သဘောမတူညီမှုများက နှစ်နိုင်ငံကို ကွဲကွာစေမည့် ချောက်နက်ကြီးမဖြစ်သင့်ဘဲ တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ အတူတကွလျှောက်လှမ်းနိုင်မည့် တံတားများ တည်ဆောက်ရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေရမည်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတ ရှီက အလေးထားပြောခဲ့သည်။
ယင်းမှာ တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ၏ စည်းမျဉ်းများနှင့် အနီရောင်မျဉ်းများကို လေးစားရန်၊ ကြားညပ်နေခြင်း၊ စိန်ခေါ်ခြင်း၊ မျဉ်းများဖြတ်ကျော်ခြင်း စသည်တို့ကို ရှောင်ရှားရန်မှာ အရေးကြီးကြောင်း တရုတ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရှီက ပြောခဲ့သည်။
ထို့အတူ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ပိုမိုဆက်သွယ်၊ ပိုမိုဆွေးနွေး၍ ပိုမိုညှိနှိုင်းလျက်ရှိပြီး ကွဲပြားမှုများနှင့် မတော်တဆမှုများကို သိမ်မွေ့စွာ ကိုင်တွယ်ရမည်ဟု ရှီက ဖြည့်စွက်ပြောခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် အပြန်အလှန် အကျိုးကျေးဇူးရှိသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပူးတွဲအဆင့်မြှင့်တင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှီက ဆိုသည်။ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် စီးပွားရေး၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေး စသည့် အစဉ်အလာရှိပြီးသော နယ်ပယ်များအပြင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ဉာဏ်ရည်တု (AI) ကဲ့သို့ ပေါ်ထွန်းစနယ်ပယ်များတွင်လည်း ဘုံအကျိုးကျေးဇူးများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောခဲ့သည်။
လက်ရှိအခြေအနေများအရ နှစ်နိုင်ငံ၏ ဘုံအကျိုးကျေးဇူးများမှာ ယုတ်လျော့ခြင်းမရှိဘဲ တိုးတက်လျက်ရှိကြောင်းလည်း ရှီက ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ပြင် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ၊ စီးပွားရေး၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် အခြားနယ်ပယ်များတွင် ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းထားသော ယန္တရားသစ်များကို အပြည့်အဝအသုံးချရန်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါးတန်ပြန်တိုက်ဖျက်ရေး၊ တရားစီရင်ရေးနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး၊ AI ၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ စသည့်နယ်ပယ်များတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရန် အရေးကြီးကြောင်း ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောခဲ့သည်။
ထို့နောက် တရုတ်နိုင်ငံ သမ္မတ ရှီကျင့်ဖိန်က တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့သည် အဓိကနိုင်ငံကြီးများအဖြစ် တာဝန်ဝတ္တရားများကို ပူးတွဲထမ်းဆောင်ရန်လည်း တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ လူမှုအဖွဲ့အစည်းက ရင်ဆိုင်နေရသော ပြဿနာများမှာ အဓိကနိုင်ငံများကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမရှိဘဲ ဖြေရှားနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း ရှီက ဆိုသည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် စံနမူနာအနေဖြင့် ဦးဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာနှင့် ဒေသရေးရာများတွင် ညှိနှိုင်းမှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ထူထောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာကြီးအတွက် ပြည်သူ့ထုတ်ကုန်များ ပိုမိုပံ့ပိုးပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှီက ပြောခဲ့သည်။
နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ အဆိုပြုချက်များကို အချင်းချင်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း သို့မဟုတ် ကမ္ဘာအတွက် အကျိုးကျေးဇူးရှိစေရေး စုပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ညှိနှိုင်းချိတ်ဆက်ခြင်း ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု ရှီက ဖြည့်စွက်ပြောခဲ့သည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တရုတ်နိုင်ငံ သမ္မတက တရုတ်နှင့် အမေရိကန်တို့သည် ပြည်သူအချင်းချင်း ကူးလူးဆက်ဆံမှုများကိုလည်း ပူးတွဲမြှင့်တင်သင့်ကြောင်း တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် လေကြောင်းခရီးစဉ်များ တိုးချဲ့ခြင်း၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်း၊ နိုင်ငံခွဲအဆင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ချဲ့ထွင်ခြင်း၊ ပညာရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် မသန်စွမ်းများနှင့် ဆက်စပ်သော ကိစ္စရပ်များဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ခိုင်မာစေခြင်း၊ ပြည်သူအချင်းချင်း ကူးလူးဆက်ဆံမှုကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေမည့် မကောင်းသောအခြေခံအကြောင်းရင်းများ လျှော့ချခြင်း၊ နှစ်နိုင်ငံ ပြည်သူများကြား အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်မှုနှင့် ဆက်ဆံမှု ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ တွန်းအားပေးခြင်းနှင့် ပံ့ပိုးမှုပေးခြင်း၊ တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး အားကောင်းစွာ တိုးတက်ရေးအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ် ခိုင်မာတောင့်တင်းခြင်း ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ရှီက ပြောကြားခဲ့သည်။ (Xinhua)
………………………………
(English Version)
Xi calls on China, U.S. to build together five pillars for bilateral relations
SAN FRANCISCO, Nov. 15 (Xinhua) — Chinese President Xi Jinping on Wednesday called on China and the United States to assume a new vision and build together five pillars for bilateral relations.
China and the United States should jointly develop a right perception, Xi said during his meeting with U.S. President Joe Biden at Filoli Estate in the U.S. state of California.
China is consistently committed to having a stable, healthy and sustainable relationship with the United States, and China has interests that must be safeguarded, principles that must be upheld, and red lines that must not be crossed, Xi said, expressing hope that the two countries could be partners that respect each other and coexist in peace.
China and the United States should manage disagreements effectively, Xi said. Disagreements should not be a chasm that keeps the two countries apart, he stressed, adding that instead, the two sides should look for ways to build bridges to help them walk toward each other.
It is important that they appreciate each other’s principles and red lines, and refrain from flip-flopping, being provocative, and crossing the lines, said the Chinese president.
They should have more communication, more dialogues and more consultations, and calmly handle their differences as well as accidents, Xi added.
China and the United States should jointly advance mutually beneficial cooperation, Xi said. The two countries have broad common interests in a wide range of areas, including traditional areas such as the economy, trade and agriculture, as well as emerging areas such as climate change and artificial intelligence (AI), he said.
Under the current circumstances, the common interests of the two countries have not decreased, but increased, Xi said.
It is important to fully utilize the restored and new mechanisms in foreign policy, economy, finance, commerce, agriculture and other fields, and carry out cooperation in such areas as counternarcotics, judicial and law enforcement affairs, AI, and science and technology, he added.
Xi also called on China and the United States to jointly shoulder responsibilities as major countries. The problems facing human society cannot be solved without cooperation between major countries, Xi said.
China and the United States should lead by example, step up coordination and cooperation on international and regional issues, and provide more public goods for the world, he said.
The two sides should keep their initiatives open to each other, or coordinate and connect them for synergy, to benefit the world, Xi added.
Meanwhile, the Chinese president urged China and the United States to jointly promote people-to-people exchanges. The two sides should increase flights, advance tourism cooperation, expand subnational exchanges, strengthen educational cooperation and cooperation on affairs related to the disabled, reduce negative factors that hinder people-to-people exchanges, and encourage and support greater interactions and communication between their people, so as to consolidate the foundation for the healthy development of China-U.S. relations, Xi said.
Photo: Chinese President Xi Jinping meets with U.S. President Joe Biden at Filoli Estate in the U.S. state of California, Nov. 15, 2023. (Xinhua/Ding Lin)